IV edycja konkursu pt. „Polszczyzna bez tajemnic – ile wiesz o swoim języku” odbyła się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Stalowej Woli 15 kwietnia 2023 roku. Rywalizacji towarzyszył wykład otwarty dra hab. Michała Rusinka, który z lekkością i humorem opowiadał o trudnym temacie, jakim jest sztuka budowania wypowiedzi.

Organizatorem konkursu był Powiat Stalowowolski, a partnerami wydarzenia były Biblioteka Pedagogiczna w Tarnobrzegu oraz Miejska Biblioteka Publiczna im. Melchiora Wańkowicza w Stalowej Woli. Przypomnijmy, że wcześniejsze edycje konkursu odbyły się w latach 2017-2019, a ich gośćmi specjalnymi byli znani i cenieni językoznawcy – prof. Andrzej Markowski oraz prof. Jerzy Bralczyk. W kolejnych latach to wydarzenie, z powodu pandemii COVID-19 było odwoływane.

W tym roku jednak Powiat Stalowowolski powrócił do jego organizacji, a że było to wyczekiwane wydarzenie, świadczy rekordowa liczba uczestników, którzy przystąpili do konkursu – w zmaganiach wzięły udział aż 64 osoby. Śmiałkowie musieli zmierzyć się z trudnymi i podchwytliwymi pytaniami z gramatyki, ortografii oraz interpunkcji, które przygotowała niezastąpiona Anna Garbacz, będąca autorką organizowanych w Stalowej Woli konkursów językowych oraz dyktand. Uczestnicy mogli zdobyć maksymalnie 21 punktów. W tym roku konkurs miał 2 zwycięzców, którzy zdobyli po 18 punktów.

Poniżej lista laureatów:

  • I miejsce: Jolanta Pastuch (Pysznica) 
  • I miejsce: Szymon Haliniak (Pysznica)
  • II miejsce: Gabriela Ostapowicz (Stalowa Wola)
  • III miejsce: Tomasz Oleksak (Nisko)

Laureaci otrzymali nagrody finansowe ufundowane przez Powiat Stalowowolski, a ich łączna pula wyniosła 3 000 zł. Dodatkowo, do ich rąk trafiły również nagrody książkowe ufundowane przez dra hab. Michała Rusinka, a także Bibliotekę Pedagogiczną w Tarnobrzegu przy Podkarpackim Zespole Placówek Wojewódzkich w Rzeszowie. Warto w tym miejscu podkreślić, że zdobywczyni I miejsca – Jolanta Pastuch, była już laureatką poprzedniej edycji konkursu.

Oprócz nagród, organizatorzy przyznali również wyróżnienia w postaci bonów podarunkowych do sklepów sieci Empik, w wysokości 100 zł oraz nagrody książkowe ufundowane przez Bibliotekę Pedagogiczną w Tarnobrzegu przy Podkarpackim Zespole Placówek Wojewódzkich w Rzeszowie.

Wyróżnienia otrzymali:

  • Aleksander Koper (Tarnobrzeg)
  • Marta Męcińska (Stalowa Wola)
  • Lara Mołoniewicz (Stalowa Wola)

Nie tylko liczba uczestników konkursu była rekordowo wysoka, ale również bardzo dużym zainteresowaniem cieszyła się druga część wydarzenia, jakim był wykład dra hab. Michała Rusinka – literaturoznawcy, tłumacza, pisarza oraz byłego sekretarza laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury – Wisławy Szymborskiej.

– Bardzo państwu gratuluję, że odważyliście się wziąć udział w tak trudnym teście. Po cichu próbowałem sobie odpowiadać na te pytania i muszę przyznać, że sam miałem 2 błędy. Ale proszę nikomu o tym nie mówić – przyznał humorystycznie na początku swojego wystąpienia, zatytułowanego „O retoryce wczoraj i dziś”.

I mimo, że opowiadał o rzeczy niełatwej, to robił to w sposób niezwykle ciekawy i przystępny, obrazując swoje tezy wieloma przykładami. Słuchacze mogli więc się dowiedzieć m.in. o tym, jak retoryka jest dzisiaj wykorzystywana w reklamie, o fake newsach, które wykorzystują fakt, iż ludzie mają problem z odróżnianiem argumentów racjonalnych od irracjonalnych, a także o tym, jak skutecznie przekonywać innych do naszego zdania. Był też czas na dyskusję z publicznością oraz pytania od niej, wśród których nie mogło zabraknąć wątku noblistki Wisławy Szymborskiej.

– Często, gdy kogoś poznajemy, staramy się go jakoś zaszufladkować. Każdy z nas ma taki jakby kredens z różnymi szufladkami, w których „umieszczamy” osoby, które nam siebie trochę przypominają. Myślę, że wszyscy ci, którzy mieli przyjemność znać Wisławę Szymborską, musieli mieć dla niej osobną szufladę z napisem Wisława Szymborska. Była ona osobą zupełnie niezwykłą i absolutnie pozbawioną wieku, ponieważ trudno było o niej pomyśleć jako o starszej pani. Miała niezwykłe poczucie humoru, za którym potrafiła się chować, wykorzystując do tego swoje świetne anegdoty. Jeśli ktoś chce się dowiedzieć jaka była, a w tym roku, czyli w Roku Wisławy Szymborskiej – zwłaszcza warto to zrobić, powinien czytać jej wiersze – przekonywał Michał Rusinek w Stalowej Woli.

Konkurs językowy objęli patronatem Ryszard Andres – przewodniczący Rady Powiatu Stalowowolskiego, a także starosta stalowowolski Janusz Zarzeczny. I właśnie do twórczości słynnej polskiej noblistki nawiązał Ryszard Andres, dziękując organizatorom za przygotowanie imprezy, a uczestnikom za przybycie.

– Wisława Szymborska pisała, że nic dwa razy się zdarza. Dlatego drugiego takiego samego konkursu nie będzie, nie powtórzą się też już te same pytania, ale ja w imieniu własnym oraz imieniu starosty zapraszam państwa do uczestnictwa w kolejnych edycjach konkursu oraz spotkań z poprawną polszczyzną – zachęcał przewodniczący Rady Powiatu Stalowowolskiego.

P.S.