W czwartek, 5 czerwca w Rzeczycy Okrągłej miały miejsce obchody 70. rocznicy powstania pomnika wieszcza Adama Mickiewicza w tej miejscowości, zorganizowane w ramach corocznych „Mickiewiczowskich spotkań” upamiętniających naszego poetę. W programie wydarzenia znalazł się występ artystyczny uczniów ze szkoły podstawowej w Rzeczycy Długiej, wystąpienia zaproszonych gości, złożenie kwiatów i zapalonych zniczy pod pomnikiem wieszcza.
W spotkaniu wzięli udział: wójt gminy Jan Pyrkosz, przewodniczący rady gminy Krzysztof Sioda, córki autora pomnika Józefa Kuczmana – Helena Staniek i Zofia Rak oraz wnuczka artysty – Maria Młynarska, prowadząca wydarzenie kierownik gminnych bibliotek Leokadia Gugała, dyrektor GCK Robert Bąk, ks. dziekan Marcin Hejman, poetka Małgorzata Żurecka – członkini rzeszowskiego oddziału Związku Literatów Polskich, poetka Elżbieta Ferlejko – prezes Stowarzyszenia Literackiego „Witryna” w Stalowej Woli, poeta Dominik Ćwik – honorowy członek rzeszowskiego oddziału Związku Literatów Polskich, dyrektor PSP w Antoniowie Tadeusz Stopyra, delegacje nauczycieli i uczniów ze szkół w Radomyślu nad Sanem i Chwałowic, radni i sołtysi. W uroczystości wzięła udział także liczna grupa uczniów z Rzeczycy Długiej wraz z dyrektorem Jackiem Bochniakiem i nauczycielami.
W przygotowanym, przez polonistki Renatę Puzio i Małgorzatę Lasotę z rzeczyckiej szkoły, programie artystycznym młodzież zaprezentowała występ pełny refleksyjnej poezji, piosenki i wspomnień, poświęcony wieszczowi. Uczniowie recytowali fragmenty epopei narodowej „Pan Tadeusz”, a na zakończenie odtańczyli poloneza. W przemówieniach do zebranych goście wspominali wielkiego wieszcza Adama Mickiewicza i autora pomnika. Podczas uroczystości wójt Jan Pyrkosz nawiązał do twórczości poety, jej wpływu na tożsamość narodową w okresie zaborów oraz okoliczności wzniesienia pomnika z inicjatywy i wykonania Józefa Kuczmana. Poetka Małgorzata Żurecka opowiedziała o inspiracji i powodach zapoczątkowania mickiewiczowskich spotkań. Publiczność wysłuchała także wiersza jej autorstwa „W płaszczu pielgrzyma”, poświęconego artyście Józefowi Kuczmanowi. Wydarzeniu towarzyszyła ekspozycja zwycięskich prac uczniów wykonanych w ramach konkursu plastycznego pn. „Portret Jubilata”. Końcowym elementem spotkania było oddanie hołdu i złożenie przez reprezentacje szkół i delegację samorządową wiązanek kwiatów zapalonych zniczy pod pomnikiem naszego wieszcza.
Pomnik Adama Mickiewicza w Rzeczycy Okrągłej jest unikatem w skali całej Polski, ponieważ jest jedynym stojącym we wsi monumentem wieszcza. Jego pomysłodawca i twórcą był malarz i rzeźbiarz amator - Józef Kuczman, mieszkający i tworzący w Rzeczycy Okrągłej. Monument wzniesiono w 1956 roku dla uczczenia setnej rocznicy śmierci poety. Józef Kuczman stał także na czele Komitetu Budowy Pomnika. Prace fizyczne wykonali sami mieszkańcy. Figurę poety rzeźbiarz wymodelował z gliny, po czym formę obłożył gipsem. Formę tą ustawiono na cokole, a jej wnętrze zalano betonem. Po zdjęciu formy ukazała się rzeźba poety. Umieszczony na postumencie Mickiewicz ma uniesioną głowę i prawą rękę położoną na sercu, na sobie noszony wówczas surdut, a z ramion zsuwa mu się płaszcz. Na froncie cokołu widnieją słowa „ Adamowi Mickiewiczowi 1798-1855 w stulecie śmierci społeczeństwo wsi Rzeczyca Okrągła”. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 16 września 1956r. a odsłonięcia dokonał Alfons Karny przedstawiciel Ministerstwa Kultury i Sztuki, także znakomity rzeźbiarz. Dzieło to z biegiem lat traciło swoją świetność, ale dzięki staraniom władz Gminy w 1998 roku przeprowadzono renowację pomnika. Ponownie odnowiono pomnik jak i zagospodarowano jego otoczenie przez władze gminy i społeczność w 2018 roku.
Warto przypomnieć, że prawie 15 lat temu, 26 listopada 2010 roku, minęła 155 rocznica śmierci Adama Mickiewicza. Wtedy to narodził się pomysł zorganizowania u stóp pomnika nastrojowej uroczystości upamiętniającej naszego narodowego wieszcza, a pomysłodawczynią całego przedsięwzięcia była Małgorzata Żurecka wówczas ze Stowarzyszenia Literackiego „Witryna” w Stalowej Woli. Odtąd Stowarzyszenie wspólnie ze społecznością szkolną z Rzeczycy Długiej oraz samorządem gminnym corocznie organizuje spotkania pod pomnikiem poety w Rzeczycy Okrągłej.
Podczas jednego z tych wydarzeń, w 2018 r. syn Józefa Kuczmana, Kazimierz - wybitny historyk sztuki, pracownik naukowy Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie i długoletni pracownik Zamku Królewskiego na Wawelu, przyjął z rąk wójta gminy, przyznany mu przez samorząd gminny, w uznaniu dorobku naukowego i zawodowego, tytuł Honorowego Obywatela Gminy. Profesor był także fundatorem inicjatyw lokalnych w sferze oświaty i kultury – ufundował m.in. corocznie przyznawaną nagrodę dla najzdolniejszego ucznia rzeczyckiej szkoły. Po jego śmierci, w dowód wdzięczności gmina ufundowała pamiątkową tablicą odsłoniętą w 2023 roku, która znajduje się w holu Urzędu Gminy i jest poświęcona jego pamięci.
P.C.
Fot. M.L.
